شقاقل
1ـ الطب: عن الخضر بن محمد عن خرازی : قال دخلت علی احدهم علیهم السلام فسلمت علیه و سالته ان یدعو الله لاخ لی ابتلی بالحصاه لاینام، فقال لی، ارجع فخذله من الاهلیلج الاسود و البلیلج و الاملج و خذالکر و الفلفل و الدارچینی (الدار صینی) و زنجبیل و شقاقل و وج و انیسون و خولنجان اجزاء سواء یدق و ینخل ویلت سمن بقر حدیث، ثم یعجن جمیع ذلک بوزنه مرتین من عسل منزوع الرغوه او فایند جید، الشربه منه مثل البندقه اوعفصه. بحارـ ج 62 ـ باب 67 ـ ص 189
ترجمه: خضر بن محمد از خرازی گفت خدمت حضرت علیهالسلام رسیدیم بخاطر درد سنگ مجاری اداری که ما را خواب نمیبرد و حضرت فرمودند بروبگیر برای خود از هلیله سیاه بلیله و آمله و کبر و فلفل و دارچین و زنجبیل و شقاقل و وج و انیسون و خولنجان، اینها را باندازه مساوی کوبیده و صاف کن و مخلوط کن و به روغن گاو و بعد دو برابر آن از عسل موم گرفته یا شکر تصفیه شده و یک شربتی از آن مثل فندق درست کن یا مثل معجون و بخور.
و دو حدیث در قسمت عاقرقرها آورده شده است.
از ریشههای گرهدار آن در صنعت غذاسازی و داروئی استفاده میشود، مثلاً از آن مربای شقاقل یا معاجین دارای شقاقل درست میکنند. طبیعت آن گرم و تر است. مقوی کبد و کلیهها بوده و قدرت تناسی را زیاد میکند و رطوبات و بلغم را دفع مینماید. اما نوشتهاند که شقاقل اشتها را کم میکند مصرف زیاد آن در بعضی از افراد گرم مزاج ایجاد سر دردهای گرم مزاج مینماید در صورتی که شقاقل را با مقداری عسل بخورند و یا مربای آن را با عسل بسازند ایجاد کم اشتهایی و سر درد نمینماید بلکه برای افراد سرد مزاج اشتها آور نیز هست.