منابع گیاهی و میوه ها در طب قدیم

گزیده ای از نرم افزار دایره المعارف سلامت با طبیعت

منابع گیاهی و میوه ها در طب قدیم

گزیده ای از نرم افزار دایره المعارف سلامت با طبیعت

انجیر

انجیر 

نام قرآنی: تین

نامهای متداول: فارسی، اردو،هندی، پنجابی، مراتی: انجیر؛ عربیـ تین؛ عبری: تینه؛ تلگو: انجورو؛ کشمیری:انجور؛ تامیلی، ملیالمی:‌ سیمای آتی؛ بنگالی: دو مور؛ سانسکریت:‌کاکودومبریکا؛ انگلیسی:Fig ؛ فرانسوی:Figue؛ آلمانی:Feige؛ لاتینی:Ficus؛ ایتالیایی:Fico؛ یونانی:Sukio,suko؛ روسی:Inzhir, figa؛ اسپانیایی: Higo.

نام علمی: Ficus carica  (از تیره توت Moraceae)

در قرآن مجید فقط یک مرتبه کلمه تین (انجیر) آمده است. اما این یگانه یادآوری اهمیتی بسیار دارد. خداوند به تین و زیتون، طور سینا و بلد امین (مکه) سوگند یاد می‌کند و می‌فرماید آدمی در این دنیا به نیکوترین اعتدالی آفریده شده است.

تین یا زیتون چه اشاره به درخت باشد، چه اشاره به جایی که این درختان در آن می‌رویند، در واقع بعلت اهمیتی که برای انسان دارند این دو نام در قرآن مجید آمده است. طول متوسط این درخت حدد 10 متر است و سالی دو بار میوه می‌دهد. این درخت تنها با وجود حشره‌ای به نام مگس انجیر میوه می دهد؛ در صورت نبودن این حشره باروری غیر ممکن است و میوه‌ای به دست نمی‌آید. لازم است این حشره به مناطق جدیدی که کاشت درخت انجیر در آن متداول می‌شود منتقل گردد و گرنه درخت انجیر ثمر نمی‌دهد.

انجیر ماده‌ای سرشار از مواد غذایی است و چون الیافی ندارد خوردن آن مخصوصاً پس از بهبود از بیماریهای طولانی تجویز می‌شود.

انجیر غذایی است کامل و بسادگی هضم می‌شود. از نظر طبی ماده‌ای است که سنگ کلیه و صفرا را برطرف می‌کند و در رفع انسداد خفیف کبد و طحال موثر است. این میوه برای بهبود بواسیر و نقرس تجویز می‌شود و برای نارسایی کبد نیز مفید است. در حدیثی حضرت محمد صلی‌الله علیه و آله به بیماران مبتلا به بواسیر توصیه می‌کند که مرتباً انجیر بخورند.

پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: انجیر میوه بهشت است. آنرا بخورید که بواسیر را درمان می‌کند. ورم مفاصل را بهبود می‌بخشد. 

انجیر

1ـ قال رسول الله صلی الله علیه و آله: کل التین، فانه ینفع البواسیر و النقرس.

                                                بحارالانوار ـ ج 62 ـ باب نوادر طب النبی صلی‌الله علیه و آله ـ ص 297

        ترجمه: رسول الله خدا صلی الله علیه و آله فرمود: انجیر بخورید، پس همان انجیر نافع برای بیماری بواسیر و نقرس می‌باشد.

        2ـ قال رسول الله صلی‌الله علیه و آله: اکل التین أمان من القولنج و أکل السفر یذهب ظلمه البصر.

                                                                                                  بحارالانوار ـ ج 62 ـ باب نوادر ـ ص 296

        ترجمه: رسول خدا صلی‌الله علیه و‌ آله و سلم فرمود: انجیر بخورید که ایمنی از قولنج است و به بخورید که تاریکی و کم نوری چشم را از بین می‌برد.

        3ـ عن ابی الحسن الرضا علیه‌السلام قال: التین یذهب بالبخر و یشد العظم و ینبت الشعر و یذهب بالداء و لایحتاج معه إلی دواء و قال التین أشبه شی‌ء بنبات الجنه.

        ترجمه: امام رضا علیه‌السلام فرمود: انجیر بوی بد دهان را از بین می‌برد و استخوان را مستحکم می‌کند و موی را می‌رویاند و بیماریها را از بین‌می‌برد و همراه انجیر دیگر به داروهای دیگری احتیاج نیست و فرمودند: انجیر شبیه‌ترین چیز به نبات بهشت می‌باشد.

        میوه‌ی این گیاه دارای مواد قندی فراوان و طبیعی گرم است و ضمن استفاده غذایی جزء ملین‌های قندی به شمار می‌رود و از نظر ویتامین‌ غنی می‌باشد.

1)      افرادی که یبوست دارند انجیر را در شیر گاو خیسانده و میل نمایند.

2)      برای افرادی که سرفه‌های رطوبی دارند میوه‌ی انجیر نافع است.

با تفکر و تعقل یعنی تصورات و نتیجه‌گیری از فکر که بزرگترین موهبت انسانی است درمی‌یابیم که حکمت خلقت گیاهان بطور کلی بالاتر از خواص غذایی آنها بوده است. این نگرش کیفی ما را به رموزی آگاه می‌سازد که کلید آن را هم باید از حافظ اسرار جست.

آری آنگاه که  به این طبیعت پهناور با رنگها و بوها و مناظر و سطوح و اشکار گوناگون بر می‌خوریم گاهی مات و مبهوت از این عظمت و سرافکنده از این علم و عقل کل می‌شویم و یکباره دل را به معبود و مفسرین این علوم می‌سپاریم.

لذا با دقت در ظاهر گیاهان و پرسش از همه‌ی خواص آن کاربرد آنها را از منابع وسیع فقه اهل بیت علیهم السلام باید سوال کرد. این بیانات که تقریباً در کمتر کتابی به دقت آن موجود است می‌بایست هر یک برحسب مورد بیمار و بیماری ترجمه، تفسیر تحقیق و تجربه شود.

در این تحقیق که در حقیقت با تکیه به منبع وحی و نظرات عمیق و منطق علمای اسلامی بدست آمده است، سعی بر بیان گویای نظرات این رجال علم شده است و از اصطلاحات طب جدید حتی الامکان با ترجمه‌ی عربی اصیل معصومین نیز استفاده شده است. لذا شکل کاربردی آن در قرن اخیر که فراموش شده بوده است تجدید کشته و در نهایت نتیجه‌ی درمانی به تجربه بر روی بیماران واگذار می‌شود.

در هر حال این چکیده که از متون اصلی گرفته شده است می‌توان یک روش تدریس در دانشگاههای کشور ما و مراکز تدریس طب سنتی نیز باشد تا با علوم اهل بیت عصمت و طهارت از یک طرف و نیاز کشور ما آشنا شده و رفع مشکل را در دیار پهناور خود بیابند و همچون مستمندان همواره دست گدائی به دامن سلطه‌جویان ضد اسلام دراز ننمایند.

در هر حال هنر نویسندگان، اساتید و دانش پژوهان بیان حقایق عمیق گذشته به زبان روز است که حتی‌الامکان در این تحقیق بعمل آمده است.


 

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد