صبر زرد
الکافی ـ عن محمد بن یحیی، عن احمد بن محمد بن عیسی، عن ابن محبوب، عن رجل قال: دخل رجل علی ابی عبدالله علیهالسلام و هو یشتکی عینه، فقال له:این انت عن هذه الاجزاء الثلاثه: الصبر و الکافور و المر؟ ففعل الرجل ذلک، فذهب عنه.
ترجمه: وارد شد مردی برا امام صادق علیه السلام و او شکایت کرد از چشمش. پس حصرت برای او فرمودند چگونه از این اجزا سه گانه صبر و کافور و مر استفاده میکنی؟ پس آن مرد آنها را بکار برد و بیماریش خوب شد.
(گیاهی است از تیره لاله)
بهترین نوع آن است که از کشورهای عربی میآورند. گیاهی که صمغ را از آن میگیرند داخل برگ این درخت متخلخل است و مملو از ماده از ماده لزج بسیار تلخی است که همان صبر است. از برگهای گوشتی این گیاه به وسیله دستگاههای مخصوص و یا قرار دادن قطعات برگ آنها در آب جوش صمغ استخراج میکنند و به مصرف داروئی میرسانند. صبر هم به صورت خوراکی و هم داروهای ضمادی مصرف میشود. اما افرادیکه ناراحتی شدید گوارشی (زخم معده) دارند یا افراد مبتلا به بواسیر و افراد مبتلا به تصلب شرائین یا فشار خون و یا افرادی که زیادگرم مزاج و پرخون هستند بهتر است که از خوردن آن اجتناب کنند و یا آن را با دو برابرش صمغ عربی مخلوط کرده و در حال خالی بودن معده مصرف نمایند. طبیعت آن گرم و خشک است ـطعمش تلخـ مسهلی است قوی برای اخلاط مختلف بدن به طوری که از اقاسی (عمق) بدن میتواند مواد زائد را جذب و دفع نماید. این دارو مقوی بینایی و تقویت کننده حواس اصلی پنچگانه ـمعالجه کننده مالیخولیا و بیشتر امراض دماغی است و جهت معالجه بیماریهای مغزی آن را که مصطکی میخورند و جهت معالجه سینه و نفس تنگی و مفاصل آن را با غاریقون مصرف میکنند و در معالجه یرقان مقدار 4 گرم از آ» را با آب خنک میخورند و برای معالجه امراض رطوبی گوارشی آن را با گلبرگ گل سرخ و مصطکی میخورند. این دارو کشنده کرم امعاء و سایر انگلهای گوارشی بودهو مقدار خوراک آن جهار تا پنج گرم است. لازم به تذکر است که مقدار 4 گرم از این دارو را در یک نوبت نمیتوان خورد مگر در موارد استثنایی مانند استسقاء دیر علاج و در موارد عادی مقدار خوراک صبر در هر نوبت یک گرم است و چهار گرم را در چهار نوبت باید خورد.
در سکته مغزی ابتدا نیم گرم آن را تجویز میکنند و در صورت نبودن اسهال شدید نیم گرم دیگر تجویز میشود.