منابع گیاهی و میوه ها در طب قدیم
گزیده ای از نرم افزار دایره المعارف سلامت با طبیعتمنابع گیاهی و میوه ها در طب قدیم
گزیده ای از نرم افزار دایره المعارف سلامت با طبیعت«گل سرخ یا (ورداحمر)»
«گل سرخ یا (ورداحمر)»
اندام مورد استفاده دارویی بیشتر گل برگ این گیاه است. طبیعت آن گرم و تر است گلبرگهای گل این گیاه دارویی است.
مقوی و مفرح و ملطف یعنی لطیف کننده اعضای بدن و خواص مسهلی داشته و در اثر تحریک شدید دستگاه گوارش، صفرا و بلغم و سایر اخلاط حبس شده در دستگاه گوارش را دفع می‌نماید.
گلبرگهای غنچه یا گل تازه آن که خشک یا تر باشند اثر دارویی بیشتر دارند. بوییدن این گل سبب تقویت اعصاب و قلب و سایر اعضا بدن می‌شود. در بعضی افراد ورود گرده این گل در بینی سبب تحریک مخاط بینی و عطسه و نزول آب از بینی می‌شود. اینگونه افراد که نسبت به این گل حساسیت دارند می‌توانند مقداری کافور را در پارچه‌ای پیچیده و پس از بو کردن گل و یا هنگام استقرار در اماکن پر گل برای جلوگیری از ناراحتی پارچه کافور‌دار مذکور را ببویند. خوردن آب جوشانده گل سرخ و بوییدن آن و یا خوردن مقداری گلاب برای افراد مبتلا به خفقان مفید است. زنانیکه ترشحات رحم در آنان زیادتر از حال طبیعی می‌باشد اگر مقداری گلبرگ گل سرخ را پودر کرده و در رحم داخل نمایند ترشحات زیادی را خشک نموده و چنانچه عفونتی هم موجود باشد مرتفع و بدبویی را رفع و موضع را خوشبو می‌سازد و دهانه رحم را جمع می‌نماید و می‌توان برای این منظو پودر را با مختصری کره حیوانی و یا وازلین مخلوط کرده و سپس عمل نمایند. اما برای بهم‌‌آوردن مجرای رحم و مهبل بهترین دارو پودر دانه گل سرخ است که مقداری پودر سنبل‌الطیب نیز به آن افزوده می‌گردد.
گلاب مقوی معده است.
در زخمهایی که گود گشته یا قسمی گوشت بدن کنده شده باشد چنانچه در مرهم مربوطه مقداری گل سرخ اضافه نمایند ترمیم عضو را تسریع می‌کند. افرادی که صبح‌ها دهانشان تلخ می‌باشد اگر مقدار بیست گرم گل سرخ را با بیست و پنج گرم سنای مکی جوشانده و صبح ناشتا میل نمایند، به صورت مسهلی تقریباً قوی عمل نموده و فضولات دستگاه گوارش را اخراج و عمل دفع صفرا و جداسازی مواد صفراوی را از خون تنظیم نموده و تلخی دهان را مرتفع می‌کند. مقدار خوراک از جرم گلبرگهای خشک آن ده تا بیست گرم و چنانچه بجوشانند و آب جوشانده را بخورند تا بیست و پنج گرم است که بچه ها و افراد ضعیف مقدار کمتری را می‌خورند. مصرف گل تازه آن 150 گرم برای افراد بالغ است. مقدار خوراک گلاب 90 گرم است مصلح آن در سفید شدن و (گلاب با نبات) است
شنبلیله:
1ـ قال الرسول الله صلی‌الله علیه و آله سلم:علیکم بالحلبه و لو بیع و زنها ذهباً
« بر شما باد مصرف شنبلیله اگر چه بوزنش طلا داده شود.»
2ـ قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم: علیکم بالحلبه، ولو یعلم امتی مالها فی الحلبه لتداووا بها و لوبوزنها ذهباً
« رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم:بر شما باد شنبلیله و اگر امت من ارزش آنرا می‌دانستند بوسیله‌ی آن مداوا می‌نموند اگر چه به قیمت آن طلا می‌پرداختند.»
به فارسی شنبلیله، عربی حلبه، انگلیسی Fenuyreck
گیاهی است علفی یکساله به طول 10-50 سانتی متر که امروزه در نواحی مختلف دنیا پرورش داده می‌شود که منشا اصلی آن، در نواحی غربی آسیا مشخص شده است.
برگ‌های آن متناوب و مرکب از سه برگچه، از مشخصات آن این است که در انتهای برگچه‌های آن دندانه‌دار است. گل‌های آن منفرد به رنگ زرد روشن» بنفش یا مایل به سفید است. دانه این گیاه دارای مواد چرب، نشاسته، مواد معطر، فسفر، مواد ازته، مقدار زیادی آهن است.
طبیعت : طبق نظر حکمای طب سنتی گرم و خشک است.
خواص ـ کاربردی:
دانه شنبلیله نه تنها اثر نرم کننده و رفع تحریکات جلدی دارد بلکه داروئی است نیروبخش که دارای اثر ترمیم‌کننده قوای از دست رفته می‌باشد، باعث تحریک ترشحات معده، برای سل استخوانی و همچنین مواردی که آهن و فسفر لازم است بهبودی می‌آورد. آرد دانه شنبلیله در تقویت نیروی جسمی و روانی، نرمی استخوان، خنازیر، بیماری قند و سل ریوی و استخوانی و مغزی سودمند است. برای آن کسانی که در اثر محرومیت غذایی هستمدد و همچنین در جلوگیری از لاغر شدن مبتلایان به مرض قند و سل اثرات بسیار رضایت بخشی ظاهر می‌نماید. در استعمال خارجی، جوشانده شنبلیله به صورت غرغره برای ورم لوزه‌ها، دردگلو و به صورت تنقیه برای التهابات روده، اسهال ساده، بواسیر و پرولاپس رکتوم سودمند است. لوسیون و کمپرس گرم برای آفت و ترک پستان زنان خوب است. برای کلیه .........................
طبیعت آن گرم و خشک، افعال و خواص آن عبارتند از: نضج ـ ملین ـ محلل ـ‌جهت امراض سرد و تحلیل و ورم طحال کاربرد دارد.
