سعد
1ـ المکارم ـ عن ابراهیم بن بسطام قال: اخذنی اللصوص و جعلوا فی فمی الفا لوذج حتی نضج ثم حشوه بالثلج بعد ذلک، فتساقطت . (فتخلخلت) اسنانی و اضراسی فرایت الرضا علیهالسلام علیه السلام فی النوم فشکوت الیه ذلک قال:استعمل السعد فان اسنانک تثبت، فلها حمل الی خراسان بلغنی أنه ماربنا، فاستقبلته علیه و ذکرت له حالی و أنی رأیته فی المنام و أمرنی باستعمال السعد، فقال: و أنا آمرک به فی الیقظه. فاستعمله فعادت إلی أسنانی و أضراسی کما کانت.
ترجمه: المکارم از ابراهیم بین بسطام چنین نقل نموده است که در اثر سرمازدگی حاصل از قراردادن فالوده سرد در دهانم به وسیله دزدها و دارویی برای دندانم تجویز کردم که نتیجهای نگرفتم. حضرت امام رضا علیهالسلام را در خواب دیدم و به ایشان شکایت نمودم فرمود: سعد را مصرف کن که دندانت میروید. پس آن گاه که در خراسان به ایشان رسیدم بعد از سلام و احوالپرسی به حضرت بیان داشتم شما را در خواب دیدم که امر به استفاده از سعد نمودید حضرت فرمودنددر بیداری هم چنین است. پس آنرا استفاده کردم دندانهایم تقویت شد و هم اکنون همانطور که قبلاً بود شده است.
2ـ الکافی ـ یقول أبا عبدالله علیهالسلام: اتخذوا فی أسنانکم السعده فإنه یطیب الفم و یزید فی الجماع.
ترجمه: امام صادق علیهالسلام میفرماید: در پاک کردن دندانتان سعد استفاده کنید، زیرا آن دهان را خوشبو میکند و قدرت جماع را افزایش میدهد (زیادتر مینماید)
3ـ محمدبن یحیی، عن احمد بن محمد، عن ابن محبوب، عن ابی و لاد، قال: رایت أباالحسن الاول علیهالسلام، فی الحجر، هو قاعد، و معه عده من أهل بیته، فسمعته یقول ضربت علی أسنانی، فأخذت السعد، فدلکت به أسنانی، بنفعنی ذلک و سکت عنی.
ترجمه: حضرت امام موسی بن جعفر علیهالسلام را در کنار حجرالاسود دیدم و ایشان با عدهای از اهل بیت نشسته بودند و میفرمودند: بر دندانم ضربه خورده (درد میکند) سعد را گرفته به دندانم مالیدم مفید واقع شد و درد از بین رفت.
دو نوع سعد وجود دارد یکی آنکه مقطع سفید و خوشبو دارد و دیگر مقطع زعفرانی رنگ که سمی است و اگر پودر کرده آن را در قسمتی از بدن بمالند موی آن قسمت میریزد.
در اینجا منظور سعدی است که مقطع بسیار سفید دارد و خوشبو میباشد، اندام مورد استفاده، ریشه گیاه است. طبیعت آن گرم و خشک است. گیاهی است خشک کنندهـمدر بول ـ باز کننده عادت ماهانه در زنهاـ بازکننده دهانه رگهای بدن ـ خارج کننده چرک از اعضاء بدن و بخصوص خشک کننده چرک پای دندانها و لثهةا و برای مداوای بیماریهای چرکی بهترین داروی گیاهی است.
چنانچه سعد خورده شود عفونتها داخلی را مرتفع نموده و اشتها را زیاد و نفخ دستگاه گوارش را دفع و دهان را خوشبو و رنگ رخسار را نیکو و معده را تقویت مینماید.
برای سوزش دهانه معده سعد بسیار نیکو میباشد. اگر پودر سعد را در رحم بریزند و یا با پنبه شیاف نمایند. علاوه بر خشکانیدن رطوبت زیادی و انجام عمل گندزدائی دهانه رحم را بهم میآورد.
افرادی که در اثر ناراحتی پرده صماخ گوش و یا عفونت و یا چرکی شدن مجاری گوش ثقل سامعه داشته باشند بخور سعد کوفی در مجرای شنوایی کندی شنوایی را مرتفع میسازد.
شستشوی لثهها و دندانها با پودر سعد لثهها را بسیار محکم و دندانها را قوی کرده و بوی بد دهان را به خاطر خاصیت گندزدائی که دارد از بین میبرد. بخور سعد کوفی بوی بدبینی را مرتفع میسازد و داخل سینوسهای اطراف بینی را بخوبی ضدعفونی میکند. چنانچه با آبی که سعد کوفی در آن جوشانده شده صورت را بشویند گلونه انسان را گلگون میسازد. مقدار خوراک از نوع سفید آن تا چهار گرم است.
اما نوعی که پودر قرمز یا آجری رنگ دارد سمی است و تنها برای ضماد به کار برده میشود.گاهی سعد را با سنبل الطیب میخورند که در اینصورت مقدار سنبل الطیب باید نصف مقدار سعد باشد. گاهی قبل از خوردن سعد آن را به مدت سه روز در مخلوطی از عسل و سرکه میخیسانند و بعد مصرف میکنند.