نعناع
1ـ رساله ذهبیه: عن علی بن موسی الرضا علیه السلام: تشرین الآخر (الثانی) ثلاثون یوما، فیه یقطع المطرالوسمی و ینهی فیه عن شرب الماء باللیل و یقلل فیه من دخول الحمام و الجماع و یشرب بکره کل یوم جرعه ماء حار و یجتنب اکل القول کالکرفس و النعناع و الجرجیر.
بحارالانوار ـ ج 63 ـ ص 314 ـ رساله الذهبیه
ترجمه: امام رضا علیهالسلام: تشرین دوم سی روز است باران فصلی در این ماه قطع میشود، شب نباید آب خورد حمام باید کم رفت و جماع کم کرد هر صبح یک لیوان آب گرم باید سرکشید کرفس، نعناع و ترتیزک نباید خورد.
طبیعت آن گرم است گیاهی است مفرح و مقوی قلب و اعصاب و لطیف کننده خون یعنی کار اعضاء و اندامهایی که ترکیبات خون را تنظیم میکند تسهیل نموده و اندامهای دفع کننده مواد زائد خون را فعال میسازد افرادی که خون استفراغ میکنند در صورتی که زیاد شدید نباشد (از ششها باشد یا از معده) اگر نعناع تازه را کوبیده و عصاره آن را اخذ و به بیمار بخورانند، سبب قطع خونریزی خواهد شد، اما چنانچه خونریزی شدید باشد و دسترسی به پزشک و بیمارستان باشد بهتر است بیمار فوراً بستری نمایند. زنانیکه خونریزی غیر طبیعی دارند. چنانچه عصاره برگهای تازه نعناع را گرفته و بیاشامند خونریزی آنان قطع خواهد شد در بعضی ناراحتیهای گوارشی نظیر دیر هضم شدن غذا ـ درد دهان، معده و خود معده ـ بادگلوهای غیر طبیعیـ نفخ شدید دستگاه گوارش ـ چنانچه مقداری برگ نعناع را با نیم برابر آن پرسیاوشان بجوشانند و میل نمایند ناراحتی را برطرف خواهد کرد. افرادی که به سکسکه غیرطبیعی مبتلا شدهاند، میتوانند برگهای تازهی چند شاخه نعناع را با مقداری آب انار ترش بخورند سکسکه قطع خواهد شد. افرادی که به ورم بیضه مبتلا شدهاند چنانچه ورم قرمز رنگ نباشد و خارش شدید نداشته باشد، یعنی اگر جزء ورمهای گرم مزاج نباشد میتوانند مقداری برگ نعناع را با مقداری مویز کوبیده و بر بالای بیضهها گذارند ورم را تحلیل خواهد برد.
عرق نعناع حال تهوع را زایل میکند و در فصول گرم سال که افراد بسیار آب میخورند بهتر است گاهگاهی مقدای عرق نعناع را به صورت تنها یا همراه با شربتها میل نمایند. ضمناًدر بچهها و افراد مسن و افراد ضعیف اگر برای هضم سریع غذا مقداری عرق نعناع بعد از غذا خورده شود هضم را آسان و نفخ را دفع مینماید. اسانس موجود در نعناع مانتول نام دارد (الکل مانتولیک) که آن را تحت تاثیر برودت پس از اخراج از گیاه بصورت متبلور در میآورند این اسانس در آب تقریباً نامحلول ولی در الکل اتر ـ کلروفرم و بعضی روغنها محلول میباشد.