توتیا
1ـ و قال محمد بن الحسن لقیت من عله عینی شده فکتبت الی ابی محمد علیهالسلام اساله ان یدعو لی فلما نفذ الکتاب قلت فی نفسی لیتنی کنت سالته ان یصف لی کحلا فوقع بخطه یدعو لی بسلامتها اذ کانت احداهما ذاهبه و کتب بعده اردت ان اصف لک کحلا علیک بصبر مع الاثمد کافورا و توتیا فانه یجلو ما فیها من الغشاء و ییبس الرطوبه قال فاستعملت ما امرنی به علیه السلام نصحت و الحمدلله.
بحارالانوار 50-299 ـ باب 3 ـ معجزاته و معالی اموره صلوات
ترجمه: محمد بن الحسن گفت از علت چشم درد شدیدی که گرفتار شدم پس برای ابی محمد علیهالسلام نوشتم آن را سوال کردم. همانا برای من بیان کرد چیزی که اثر دارد از کتاب (قرآن) به خودم گفتم ای کاش خود آنجا بودم و سوال میکردم او را و اینکه سرمه کشیدن را برای من و صف کند پس با خط خودش نوشت برای من سلامتی چشم را بیان کرد همگامی که باشد باید یکی از این دو مورد، کم شدن نور جشم و نوشیت بعدش اینکه میخواهم برای تو وصف سرمه کشیدن را کنم، سرمه کشیدنی که به گیاه صبر همراه سرمه کافور ... و توتیا است. پس همانا روشن میکند چیزی که در چشم از پرده است و (مورد دوم) خشک شدن رطوبت چشم فرمود پس استعمال کردم به آنچه امام علیهالسلام من را امر کرد و در نتیجه سلامتی پیدا کردم و شکر خدا.
2ـ الطب، (طب الائمه علیهم السلام) عن احمد بن حبیب عن نضر بن سوید عن جمیل بن صالح عن ذریح قال شکا رجل الی ابی جعفر الباقر علیهالسلام بیاضا فی عینه فقال خذ توتیا هندی جزءا و اقلیمیاء الذهب جزءا و اثمد جیدا جزءا و لیجعل معها جزءا من الهلیلج الاصفر و جزءا من اندرانی و اسحق کل واحد منها علی حده بماء السماء ثم اجمعه بعد السحق فاکتحل به فانه یقطع البیاض و یصفی لحم العین و ینقیه من کل عله باذن الله و عزوجل. بحارالانوار 59 ـ 147 ـ باب 57 ـ معالجات العین و الاذن ...
ترجمه: احمد بن حبیب ... گفت: مردی پیش امام محمد باقر علیهالسلام از سفیدی در چشمش شکایت کرد پس فرمود توتیا هندی یک جزء و اقلیمیاء الذهب (دوده طلائی) یک جزء و یک جزء هم سرمه را بگیرد و با آنها یک جزء از هلیله زرد و جزئی از أندرانی[1] (اشق ـ اشه) و هر یک از اینها را بتنهایی با آب باران کوبیدم سپس بعد از کوبیده شدن جمع کردم بعد به چشمم سرمه کشیدم در نتیجه سفیدی چشم را از بین برد و این دارو گوشت چشم را طراوت و پاکی میبخشد و چشم را از هر بیماری پاک و تمیز میکند بخواست خداوند.
این گیاه دارای دمگل طویلی است و روی این دمگل پودر سفید رنگ گرد مانندی وجود دارد این پودر یکی از داروهای بسیار مفید چشمی بوده و در بین داروهای چشمی بخصوص جهت پیشگیری بیماریهای چشم کم نظیر است. توتیا داروئی است نفوذپذیر ـ تقویت کنند ـ تنظیم کننده اعمال فیزیولوژیکی چشم ضد عفونی کننده بسیار قوی ترمیم کننده و جاذب الرطوبه میباشد.
ماهیچههای اطراف کره چشم، داخل کره چشم و ماهیچههای عدسی چشم راتقویت میکند افرادی که این دارو را استفاده میکنند خیلی دیرتر از سایر مردم به پیر چشمی مبتلا میشوند.
ضدعفونی کننده بسیار قوی است. چون این دارو نفوذ پذیر بوده پس از نفوذ در چشم میتواند گردش خون را در مویرگهای شبکیه تنظیم نماید در نتیجه شبکیه خوب تغذیه نموده و به بیماری شبکوری کمتر مبتلا میگردد به ترمیم بعضی از ضایعات چشمی نیز کمک میکند.
موارد مصرف توتیا:
سبب تحریک غدد اشکی میگردد و سطح کره چشم را مرطوب و شفاف میسازد و چون دافع رطوبت اضافی چشم است و ترشحات اضافی داخل کره چشم یا در پردههای آن موجود میباشد آن ترشحات اضافی را جذب کرده و از تار شدن یا کم نور شدن چشم جلوگیری میکند.