مورد ( مورد سبز)
1ـ الطب: عن محمد بن عبدالله الکاتب، عن احمد بن اسحاق، قال: کنت کثیرا جالس الرضا علیه السلام فقلت: یا ابن الرسول الله،ان ابی مبطون منذ ثلاث لیال لا یملک بطنه، فقال: این انت من الدوا الجامع؟ قلت لا اعرفه قال: هو عند احمد بن ابراهیم التمار، فخذ منه حبه واحده واسق اباک بما الاس المطبوخ فانه یبرء من ساعته . قال: فصرت الیه فاخذت منه شیئاً کثیراً و اسقیته حبه واحده فسکن من ساعته.
بحارالانوارـ ج62 ـ باب 70 معالجه البواسیر و بعض النوادی . ص 196
ترجمه: از محمد بن عبدالله کاتب از احمد بن اسحاق گفت: افراد زیادی بودیم آنچه که نزد امام رضا علیهالسلام نشسته بودیم، پس گفتم: ای پسر رسول خدا صلیالله علیه و آله و سلم، همانا پسر مبطون سه شب اس که مالک شکمش نمیباشد (اسهال داشت)
چگونه استفاده میکنید از دواء جامع؟ گفتم او را نمیشناسم. فرمود: آن نزد احمد بن ابراهیم تمار است پس از آن یک حبه تنها بگیر. پدرت آنرا با آب مورد پخته شده مخلوط کند بعد بدرستی که آن در عرض یک ساعت بیماری را دور میکند.
گفت: سپس بسوی آن رفتن بعد از آن چیزهای زیادی را گرفتن و همه آنها به اندازهی یک حبه جمع کردم در نتیجه به مدت یک ساعت ساکت شدم (بیماری بهبود یافت)
2ـ رسول الله صلی الله علیه وآله و سلم: و التخلل یصلح اللثه و یطیب الفم و نهی عن التخلل بالخوص و القصب و الریحان فان هما یصیحان عرق الجذام و عن التخلل بالرمان و الآس و غسل الفم بالسعد ـ بضم السین ـ بعد الطعام یذهب علل الفم و یذهب بوجع الاسنان.
بحارالانوار ـ ج 62 ـ باب 88 ـ باب نوادر طبهم علیهمالسلام و جوامعها ص 285
ترجمه: رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند:خلال دندان کردن لثه را سالم میکند و دهان را پاک میکند و از خلال کردن با برگ خرما و ساقههای گرهدار (نیمانند) و ریحان نهی شده است، پس بدرستی که اینها رگ جذام ( که در سر میباشد) که با تحریک آن جذام (که خوردگی گوشت استخوان است) تحریک میشود و همچنین از خلال کردن با انار و مورد نهی شده است ... و دهان خود را با سعد بعد از غذا بشویید علتها و سببهای بیماریهای دهان را از بین میبرد و درد دندانها را هم برطرف میکند.
3ـ و عنهم عن احمد عن بعض من رواه عن ابی عبدالله قال نهی رسول صلیالله علیه و آله عن التخلل بالرمان و الآس و القصب و قال انهن یحرکن عرق الاکله. وسایل الشیعه ـ ج 24 ـص 44
ترجمه: از امام صادق علیهالسلام روایت شده که فرمود: رسول خدا صلی الله علیه واله و سلم از خلال کردن بوسیله انار و مورد و چوب شاخه توخالی نی مانند و گره دار نهی کرده است و فرمودند بخاطر اینکه آنها رگ و بیماری خوره (جذام) را تحریک میکنند.
4ـ البحار، عن کتاب الامامه التبصره لعلی بن بابویه عن سهل بن احمد ... عن موسی بن اسماعیل بن موسی بن جعفر آبیه عن آبائه علیه السلام قال رسول الله صلی الله علیه و آله رائحه الانبیاء رائحه السفر جل و رائحه الحور العین رائحه الاس و رائحه الملائکه الورد و رائحه ابنتی فاطمه الزهراء سلام الله علیه رائحه اسفر جل و الآس و الورد الخبر. مستدرک الوسائل ـ ج 1 ـ ص 434 ـ باب 77
ترجمه: امام موسی کاظم علیهالسلام از پدرش از پدرانش علیهم السلام فرمود: رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: عطر و بوی خوش انبیاءـ عطر به و بوی خوش حورالعین عطر آس (مورد) و بوی خوش ملائکه عطر گل سرخ عطر دخترم فاطمه الزهراء ـ سلام الله علیها بوی خوش به و مورد و گل درخت کنار است.
5ـ صحیفه الرضا، علیهالسلام باسناده عنه آبائه عن علی علیهالسلام قال حبانی رسول الله صلی الله علیه و آله بالورد بکلتا یدیده فلما ادنیته الی انفی قال انه سید ریحان الجنه بعد الآس.
ترجمه: صحیفه امام رضا علیهالسلام با استناد از پدرانش از امیرالمومنین علی علیه السلام فرمود: رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم گل سرخ را با یکی دو دستش من را اعطا کرد پس هنوز آن را بسوی نزدیک بینیم نکرده بودم که فرمودند: همانا آن سید و سرور ریحانهای بهشت بعد مورد است.
6ـ محمد بن یحیی رفعه قال ابو عبدالله علیهالسلام الریحان واحد و عشرون نوعاً سیدها الآس.
ترجمه: محمد بن یحیی گفت: امام صادق علیهالسلام فرمودند: ریحان 21 نوع، سرور آنها مورد میباشد. میوه این گیاه سته است (میوهآی که شب بر آن گذشته و شب مانده شده باشد) و پس از رسیدن به رنگ تیره مایل به آبی در میآید. اندام دارویی این گیاه برگها و پوست ریشهی گیاه است. طبیعت آن سرد و خشک است. دارویی است قابض و وقتی در آب میجوشد مواد تانندار و قبضکنندهی آن وارد آب میگردد و چنانچه آن را در ترکیبات الکلی قرار دهند مواد شیمیایی تحریک کننده آن در الکل محلول میگردد. اما بیشتر به صورت دارویی قابض از این گیاه استفاده میشود و گاهی نیز بعلت داشتن ویتامین آ فراوان قابل جذب و بعضی مواد دیگر برای ناراحتیهای چشمی مصرف میگردد.
افرادیکه به بیماری شبکوری مبتلا شدهاند چنانچه مقدار دو گرم پودر خشک شده برگ مورد را در روی جگر سفید که بالای آتش گذاشته شده بپاشند و جگر را به صورت نیم پز درآورند و میل نمایند به تجربه رسیده که به سرعت بیماری شبکوری را مداوا مینماید. برای مداوای اقسام مختلف گلو درد میتوان مقداری برگ مورد را با مقداری چفت و مقداری پوست میوه خشخاش و مقداری سماق گرفته و مخلوط را بجوشانند و پس از صاف کردن آب صاف شده را روزی سه چهار بار و هر بار مقدار یک لیوان آن را غرغره کنند حلق را به خوبی ضدعفونی کرده و به جرم لوزهها نیز نفوذ میکند و آنها را جمع و کوچک میکند در بهبود بیماری موثر است و اگر بیمار تب نیز داشته باشد همراه با این عمل داروی خوراکی مربوط در انواع گلودرد نیز مصرف میگردد، اگر پوست میوه خشخاش نباشد میتوان به جای آن از پوست میوه انار استفاده نمود. افرادی که بعلت ضعف و سستی پیاز مو و یا ضعف پوست بدن و یا تجمع مواد چربی در بن موهایشان موی بدن آنها میریزد. چنانچه برگ مورد و جفت را در آب جوشانده و با این آب روزانه چند بار به بنموها بمالند پیاز مو را تقویت نموده و تار مو را محکم میکند و از ریزی آن جلوگیری مینماید پوست ریشهای این گیاه در معالجه اسهال اثر شایانی دارد. در بعضی از انواع گرفتگی بینی چنانچه برگ مورد را در آب جوشانده و مایع صاف شده را به صورت نیمه گرم در بینی بکشند بینی را باز مینماید. شستشو آب مرود در ریزش و سیاهی مو مصرف دارد. (همراه تخم) جوشانده غلیظ تخم مورد چه به طور خوراکی و چه موضعی درد زمان پسوریازیس مصرف میشود.